
Το σκηνικό στους Νέους
Στην Κύπρο η πλειοψηφία των παιδιών ασχολούνται με τον αθλητισμό και τα περισσότερα αγόρια από μικρή ηλικία κάνουν εγγραφή σε ακαδημίες ποδοσφαίρου. Από εκεί μέχρι την ανδρική ομάδα χρειάζεται να περάσουν από πολλά επίπεδα, με τελευταίο να είναι αυτό των νέων. Δεν θα κάνουμε καμιά ανάλυση, ούτε καν στο ελάχιστο, για το πόσοι από αυτούς που μπαίνουν στο άθλημα από παιδάκια ουσιαστικά καταλήγουν με επαγγελματικό συμβόλαιο και καριέρα στο κορυφαίο επίπεδο, είναι τεράστια συζήτηση που ίσως να μην βγάζει πουθενά. Ο πρόλογος μας βασικά δεν έχει καθόλου σχέση με το λόγο αυτού του κειμένου, που γράφεται απλώς για να καταγραφούν μερικά στοιχεία από διοργανώσεις Νέων.
Σε εγχώριο επίπεδο η ΚΟΠ διοργανώνει Πρωταθλήματα Νέων Α’, Β’ και Γ’ Κατηγορίας, ενώ παράλληλα πραγματοποιείται Κύπελλο με την προαιρετική συμμετοχή των συλλόγων από τις τρεις αυτές κατηγορίες. Πλέον το ηλικιακό όριο είναι τα 19 χρόνια, με τα προηγούμενα χρόνια να ήταν κάτω των 21 ετών. Επίσης, η Κύπρος εκπροσωπείται στο UEFA Youth League με ομάδα U19, αλλά πριν την ηλικιακή αλλαγή στο Πρωτάθλημα Νέων η συμμετοχή της ομάδας έβγαινε μέσω του Πρωταθλήματος Παίδων Κ17.
Η ιστορία του Πρωταθλήματος Νέων μπορεί να λεχθεί πως ξεκινάει από τη δεκαετία του 50′ όταν με την επίσημη διεξαγωγής Πρωταθλήματος Β’ Κατηγορίας δημιουργήθηκε Πρωτάθλημα αναπληρωματικών ομάδων. Η σύνδεση προκύπτει επειδή μέχρι τότε διεξαγόταν ανεπίσημο πρωτάθλημα Β’ Κατηγορίας με δικαίωμα συμμετοχής για τις αναπληρωματικές ομάδες των συλλόγων Α’ Κατηγορίας.
Το 2012 πάρθηκε μια σημαντική απόφαση για τα Πρωταθλήματα Νέων που αφορούσε το διαχωρισμό από τον απολογισμό των ανδρικών ομάδων. Πριν τη σεζόν 2012-2013 αν για παράδειγμα μια ομάδα κατακτούσε το Πρωτάθλημα Νέων αλλά στο ανδρικό της Α’ Κατηγορίας υποβιβαζόταν τότε θα έπεφτε και αυτή κατηγορία. Ήταν ένα άδικο σύστημα που με τη νέα μορφή διορθώθηκε και η άνοδος με τη διαβάθμιση στα Πρωταθλήματα Νέων κρίνονται βάση της δικής τους κατάταξης.
Στο άρθρο αυτό η αλήθεια είναι πως θέλαμε να παρουσιάσουμε τη λίστα με όλες τις πρωταθλήτριες ομάδες Νέων, αλλά η συγκέντρωση των στοιχείων φάνηκε αδύνατη. Θα αρκεστούμε κάνοντας αναφορά στις ομάδες που πήραν τίτλο πρόσφατα. Από τη σεζόν 2017-2018 όταν άλλαξε το ηλικιακό όριο από κάτω των 21 σε κάτω των 19 ετών η ΑΕΛ, ο ΑΠΟΕΛ και η Ομόνοια σήκωσαν από ένα τρόπαιο, η Πάφος FC τα τρία τελευταία, ενώ για δύο χρονιές ο τίτλος δεν βρήκε κάτοχο λόγω κορονοϊού. Ακόμη, από την αρχή της δεκαετίας 2010 αλλά όταν το Πρωτάθλημα ήταν Κ21 τον τίτλο πανηγύρισαν πέραν των δύο «αιωνίων» της Λευκωσίας, η Ανόρθωση και ο Απόλλωνας.
Το Κύπελλο Νέων ξεκίνησε τη σεζόν 2014-2015 και εκτός των δύο χρόνων που δεν ολοκληρώθηκε η διοργάνωση λόγω κορονοϊού τις υπόλοιπες έγινε κανονικά, με την αλλαγή στο ηλικιακό όριο να αλλάζει την ίδια χρονιά με αυτή του Πρωταθλήματος. Τις εφτά φορές που υπήρξε νικητής τον τίτλο σήκωσαν πέντε ομάδες, με τον ΑΠΟΕΛ (2016, 2019, 2022) να το κάνει τρεις φορές, ενώ από μια τον κατέκτησαν Απόλλωνας (2015), Ομόνοια (2017), ΑΕΚ Λάρνακας (2018) και Πάφος FC (2023).
Μερικά στοιχεία για τους τελικούς:
- Εννέα ομάδες έπαιξαν σε τελικό και πέντε σήκωσαν το τρόπαιο. Μόνο ο ΑΠΟΕΛ κατέκτησε τον τίτλο πάνω από μια φορά.
- Από τις οκτώ ομάδες που έφτασαν σε τελικό μόνο το ΘΟΪ Λακατάμιας αγωνιζόταν σε χαμηλότερη κατηγορία και συγκεκριμένα στη Β’ Κατηγορία.
- Εφτά γήπεδα φιλοξένησαν τους τελικούς. Μόνο στο στάδιο «Αμμόχωστος-Επιστροφή» διεξήχθησαν δύο τελικοί, σε όλα τα υπόλοιπα ένας.
- Κανένα ζευγάρι δεν συναντήθηκε πάνω από μια φορά σε τελικό.
- Τρεις τελικοί κρίθηκαν στην παράταση.
- Από τις εφτά φορές που το τρόπαιο βρήκε κάτοχο τις τρεις η νικήτρια έκανε νταμπλ, κατακτώντας πέραν από το Κύπελλο και το Πρωτάθλημα Νέων Α’ Κατηγορίας. Ο λόγος για τον ΑΠΟΕΛ που το πέτυχε δις και την Πάφος FC μια.
Οι τελικοί του Κυπέλλου Νέων:
2014-2015 Απόλλωνας-ΘΟΪ Λακατάμιας 3-1
2015-2016 ΑΠΟΕΛ-Ανόρθωση 4-0
2016-2017 Ομόνοια-ΑΠΟΕΛ 3-1
2017-2018 ΑΕΚ Λάρνακας-ΑΠΟΕΛ 4-2 στην παράταση
2018-2019 ΑΠΟΕΛ-Απόλλωνας 2-1
2021-2022 ΑΠΟΕΛ-ΑΕΛ 3-1
2022-2023 Πάφος FC-ΑΕΚ Λάρνακας 3-2 στην παράταση
2023-2024 ΑΠΟΕΛ-ΕΝΠ 4-2 στην παράταση
Εκτός από την πρώτη σεζόν του UEFA Youth League, το 2013-2014, σε όλες τις υπόλοιπες η Κύπρος είχε εκπρόσωπο στη διοργάνωση. Δεν έλαβε χώρα το 2020-2021 λόγω κορονοϊού, παρότι είχε γίνει κανονικά η κλήρωση. Τέσσερις σύλλογοι από την Κύπρο συμμετείχαν με ομάδα κάτω των 19 ετών στη διοργάνωση, με τον ΑΠΟΕΛ να παίζει τις περισσότερες φορές (6 χρονιές), ενώ δύο φορές αγωνίστηκε η Πάφος FC και από μία η ΑΕΛ και η Ομόνοια. Πιο κάτω θα δείτε όλα τα αποτελέσματα των κυπριακών ομάδων:
2014-2015
-Φάση ομίλων
Μπαρσελόνα-ΑΠΟΕΛ 3-0
ΑΠΟΕΛ-Άγιαξ 0-0
ΑΠΟΕΛ-Παρί Σεν Ζερμέν 0-3
Παρί Σεν Ζερμέν-ΑΠΟΕΛ 6-0
ΑΠΟΕΛ-Μπαρσελόνα 2-3
Άγιαξ-ΑΠΟΕΛ 4-1
2015-2016
-1ος γύρος, μονοπάτι εγχώριων πρωταθλητών
ΑΠΟΕΛ-Πούσκας Ακαντέμια 3-3
Πούσκας Ακαντέμια-ΑΠΟΕΛ 6-1
2016-2017
-1ος γύρος, μονοπάτι εγχώριων πρωταθλητών
ΑΠΟΕΛ-Ρόμα 0-3
Ρόμα-ΑΠΟΕΛ 6-1
2017-2018
-Φάση ομίλων, μονοπάτι Τσάμπιονς Λιγκ
Ρεάλ Μαδρίτης-ΑΠΟΕΛ 10-0
ΑΠΟΕΛ-Τότεναμ 1-0
ΑΠΟΕΛ-Μπορούσια Ντόρτμουντ 0-2
Μπορούσια Ντόρτμουντ-ΑΠΟΕΛ 5-0
ΑΠΟΕΛ-Ρεάλ Μαδρίτης 0-3
Τότεναμ-ΑΠΟΕΛ 4-1
2018-2019
-1ος γύρος, μονοπάτι εγχώριων πρωταθλητών
ΑΕΛ-ΠΑΟΚ 1-2
ΠΑΟΚ-ΑΕΛ 2-0
2019-2020
-1ος γύρος, μονοπάτι εγχώριων πρωταθλητών
ΑΠΟΕΛ-Καμπάλα 1-1
Καμπάλα-ΑΠΟΕΛ 0-1
-2ος γύρος, μονοπάτι εγχώριων πρωταθλητών
Ρεάλ Σαραγόσα-ΑΠΟΕΛ 5-0
ΑΠΟΕΛ-Ρεάλ Σαραγόσα 0-4
2021-2022
-1ος γύρος, μονοπάτι εγχώριων πρωταθλητών
ΑΠΟΕΛ-Καϊράτ 1-1
Καϊράτ-ΑΠΟΕΛ 1-0
2022-2023
-1ος γύρος, μονοπάτι εγχώριων πρωταθλητών
Ερυθρός Αστέρας-Ομόνοια 1-0
Ομόνοια-Ερυθρός Αστέρας 1-2
2023-2024
-1ος γύρος, μονοπάτι εγχώριων πρωταθλητών
Πάφος FC-Ζίλινα 0-1
Ζίλινα-Πάφος FC 5-0
2024-2025
-1ος γύρος, μονοπάτι εγχώριων πρωταθλητών
Πάφος FC-Λέγκια Βαρσοβίας 0-3
Λέγκια Βαρσοβίας-Πάφος FC 3-0